“De tenen van God” was comissioned for the Klara festival in gallery Brüssel with music by Fe-mail and text by Anna Luyten. Festival van Vlaanderen 2004. Spoken word by Rick de Leeuw. Directed by Ruud Gielen.
Press:
Psychose als muziektheater
De tenen van God
EEN bombardement van schrille, fluitende, knetterende elektronische klanken. Maja Ratkje ontketent met brede gebaren een waterval van klanken uit een theremin (een vroeg elektronisch instrument), terwijl Hild Sofie Tafjord, haar kompaan van het duo Fe-mail, als een bezetene toetsen indrukt en aan knoppen draait. Chaos. De luisteraar wordt bedolven onder klankprikkels.
Zo begint De tenen van God , de muziektheaterproductie die een van de relevantste bijdragen is aan het waanzin-thema van het Klarafestival.
De overdonderende vloed van gebliep en gekraak waarmee de voorstelling begint, brengt zonder woorden het thema van de avond aan. De tenen van God vertelt over mensen met een psychose: waanbeelden waarin de realiteit niet langer als reëel wordt ervaren of omgekeerd: irreële dingen, gevoelens, indrukken of stemmen die heel echt en vaak bedreigend lijken.
Deze voorstelling is gebaseerd op een reportage over een psychotische patiënt die de journaliste Anna Luyten vier jaar geleden voor deze krant maakte (DS 16 september 2000) . Het artikel moet zijn blijven nazinderen, want het Klarafestival gaf aan Luyten de opdracht om haar artikel tot een libretto om te werken en zocht de uiterst getalenteerde jonge Noorse componiste, perfomer en elektronica-improvisator Maja Ratkje aan om er de muziek bij te maken.
Het resultaat is een mengeling van spoken word en elektronische improvisaties. Rick de Leeuw brengt de teksten met een groot naturel, waardoor de ontroerende kwaliteiten en de poëzie van het relaas mooi naar voren komen. De minimale regie van Ruud Gielens benadrukt dat het echt de afwisseling van vertelling en muziek is die hier centraal staat.
Die muziek, live gebracht door Maja Ratkje zelf met haar improvisatieduo Fe-mail, beperkt zich aanvankelijk tot enkele korte interventies. Tekst en muziek staan zo mooi in een respectvolle dialoog en proberen elkaar aan te vullen. Tegelijk is het ook het zwakke punt van de voorstelling dat alles wat gesegmenteerd blijft en dat muziek noch tekst de kans krijgt om echt uit te groeien tot een grotere dimensie. Eén keer gebeurt dat wel: Maja Ratkje zingt hoge weeklachten in haar microfoon, Hild Sofie Tafjord speelt lang aangehouden tonen op een hoorn, terwijl de live-electronics dat allemaal uitspreiden tot een verzengend klanktapijt. Kippenvel en meteen het indringendste moment van de avond, wat Rick de Leeuw onmiddellijk doortrekt met een schrijnend a-capellaliedje.
Een bijzondere voorstelling, al blijft het gevoel dat hier, zeker muzikaal, nog veel meer mogelijkheden in zaten.
De tenen van God, door Maja Ratkje & Fe-mail. Gezien op 13 september in de Beursschouwburg, Brussel tijdens het Klarafestival. Nog op 15 september.
Bron:De Standaard (Maarten Beirens)